Аяқтың ісінуі: себептері, емі және алдын-алу

Кешке біз жиі аяғымызда ауырлықты сезінеміз. Бұл тек шаршау, күннің жинақталған ағымы туралы белгі емес. Қолайсыздық аяқтың ісінуімен байланысты. Жағымсыз мәселе тамырлардағы қанның тоқырауынан пайда болады. Бұл жағдайда қан плазмасы ұсақ тамырлардың қабырғаларынан ағып, ұлпаларға еніп, ісінуді тудырады.

Ісіну қарапайым себептерден де туындауы мүмкін, мысалы, қысатын аяқ киім кию және ағзадағы ауыр патологиялар. Аяқтарға сұлулық пен денсаулықты қайтару үшін аяқ ісінуін тудыруы мүмкін зиянды әдеттерден арылу керек, ауруларды дер кезінде анықтау және емдеу көмектеседі.

Аяқтың ісінуін қалай тануға болады

Аяқ-қолдардың ісінуі ыңғайсыздықтан басқа эстетикалық проблемалар туғызады. Сүйікті аяқ киімдер өлшемі бойынша кішкентай болады, бұрын жіңішке болған аяқтар көлемін ұлғайтады.

Аяқтың ісінуін келесі белгілер арқылы оңай тануға болады:

• Ұлғаю, ұйып қалу сезімі пайда болады;
• Шлықтың резеңкесінің іздері қалады;
• Табандар толысады;
• Етік аяқ киімінің ілмегі ілінбейді;
• Аяқтың бақайларына басу ауырсынуды тудырады;
• Аяқтың терісі созылған, кейде көгерген болып көрінеді;
• Тамырлардың суреттері көріне бастайды.

Жағымсыз мәселені анықтау үшін қарапайым сынақ жүргіземіз: 10-15 секунд саусақтарыңызбен төменгі аяқтың ортаңғы немесе төменгі аймағын басыңыз. Ісіну кезінде бұл жерде кем дегенде 1 минутқа созылатын жаншылған із (Фосса) қалады.

Аяқтың ісінуі бір жақты болуы мүмкін (мысалы, аяқтың тромбозымен) немесе екі жақты (жүйелік бұзылулармен пайда болады).

Неліктен аяқтар ісінеді? Негізгі себептері

Дені сау адамдарда аяқтың ісінуі ұзақ отыру кезінде пайда болады, әсіресе аяқ-қолдары қысылған немесе аяқты бір біріне қойып отырудан туындайды. Тамырлардың қысылуы пайда болады, бұл қанның ағып кетуіне қиындық тудырады. Ұзақ уақыт тік тұруға мәжбүр болған адамдар да қауіпке ұшырайды.

Патологиялық жағдай сұйықтықты немесе тұзды шамадан тыс тұтынудың салдары болуы мүмкін. Аяқтың ісінуі көбінесе бармақтарыңызды табиғи емес күйде бекітетін тар аяқ киімге құмар болған кезде мазалайды.

Жарақаттар да ісінуді тудыруы мүмкін. Мәселен, аяқ немесе қол сынғанда сол терінің үсті көгілдір түске боялады, жан жағындағы ұлпалар ісінеді. Аяқ-қолдар қатты жарақат алған кезде, аяз, күйік, соның ішінде күн сәулесі күйіктерінде ісінеді.

Аяқтың ісінуін әртүрлі аурулар тудыра алады, соның ішінде.:

• жүрек жеткіліксіздігі;
• зәр шығару жүйесінің патологиясы;
• гормоналды бұзылулар;
• веноздық клапандардың жеткіліксіздігі;
• лимфа жүйесінің баяулауы немесе оның зақымдануы;
• бірлескен патология;
• семіздік;
• қабыну процестері.

Бүйрек патологиясы кезінде аяқтың ісінуі төменгі арқадағы ауырсынумен, зәр шығарудың бұзылуымен бірге жүреді. Жүрек жеткіліксіздігі кезінде-ентігу, жүрек соғысының жоғарылауы болады. Аллергиялық реакциялар кезінде — тері жамылғысының өзгеруіне, ауырсыну сезімдерімен бірге жүреді.

Аяқтың ісінуі көбінесе болашақ аналарда байқалады – денеге жүктеме артып, тамырлар күшейтілген режимде жұмыс істей бастайды. Алиментарлы жеткіліксіздік, атап айтқанда, тамақтануда ақуыз өнімдерінің жетіспеушілігі де патологияны тудыруы мүмкін.

Егде жастағы адамдарда холестеринді төмендететін дәрілерді (Правастатин, Симвастатин және т.б.) қабылдау кезінде, бір уақытта бірнеше дәрі қабылдаудан аяқтар жиі ісінеді.

Егер ісіну статикалық және күш жаттығуларымен, қарқынды жүгірумен, ұзақ жүрумен туындаса, алаңдауға негіз жоқ.

Аяқтың ісінуін емдеу

Егер түнгі ұйқыдан кейін аяқтың ісінуі байқалса немесе қалыпты белсенділікпен ауырсыну күшейсе, дәрігерге бару уақытын ұзаққа созбаңыз.

Маман тағайындайды:

1. Зәр мен қан анализі. Бүйрек жетіспеушілігін жоюға мүмкіндік береді.
2. ЭКГ және миокард ультрадыбысы. Жүрек жеткіліксіздігін, қан айналымының бұзылуын тізімнен алып тастауға мүмкіндік береді.
3. Тамыр ағындарының доплерографиясы. Зерттеу артериялар мен тамырлардың өткізгіштігін бағалауға мүмкіндік береді.

Егер миокард, зәр шығару және эндокриндік жүйелер аурулары тізімнен алынып тасталса, қан айналымы жүйесінің перифериялық бөліктеріндегі ауытқуларды анықтауға және емдеуге мамандандырылған тамырлы хирург көмектеседі.

Ісіну қаупі қандай? Тұрақты қатты ісіну созылмалы түрге ауысуы мүмкін. Құрысулар, тамырлардың қалыңдауы және олардың терінің үстінен шығуы мүмкін. Ісіну орнында трофикалық жаралар жиі пайда болады. Ісінуді тудыратын аурулар асқынуы мүмкін.

Аяқтың ісінуін емдеу үшін дәрі-дәрмектер қолданылады, соның ішінде:

• Диуретиктер: Верошпирон, Фуросемид, Индапамид және т. б.
• Кардиопротекторлы: Рибоксин, Милдронат және т. б.
• Венотоника: Венарус, Флебодиа 600 және т. б.
• Ангиопротекторлар: Троксевазин, Билобил форте және т. б.

Егер аяқтың ісінуі шаршау немесе асқыну салдарынан болса:

1. Контрастылы душ қабылдаймыз (табаннан тізеге жоғары қозғаламыз). Аздап ісінуді жою үшін қан айналымын белсендіру жеткілікті болады.
2. Көк балшықпен компресс жасаймыз (дәріханада сатылады). Балшық суық сумен кремді күйге дейін сұйылтылып, ісіну аймағына 1 сағатқа қойылады.
3. Жалбыз, арша, қайың, теңіз тұзының жапырақтары қосылған ванналарды қабылдаймыз.

Егер аяқтың ісінуі күн сайын мазалайтын болса, тамақтануға диуретикалық қасиеттері бар тағамдарды енгіземіз — қияр, ақжелкен, қарбыз. Асқабақ шырынын тұтыну пайдалы.

Алдын алудың негізгі әдістері

Қол аяқтардағы қан ағынын жақсарту үшін, оларды демалдыртуға арналған  кез-келген сәтті қолданамыз:

• Егер сіз ұзақ уақыт тұруға мәжбүр болсаңыз, онда мезгіл-мезгілімен аяқтың ұштарына көтерілеміз.
• Серпімді шұлықты киюді елестетіп: табанды қолмен тығыз ұстаймыз және «шұлықты кигендей» қимылдар жасаймыз. Алдымен біз аяқты «шұлыққа», содан кейін табан буынына, жіліншікке, тізеге, жамбасқа киеміз. Бір сәтте де терімен байланысты жоғалтпаймыз.
• Демалу кезінде аяқтарымызды жамбасымыздан жоғары қоямыз.
• Салқындататын аяқ ванналарын алыңыз немесе аяғыңызды суық сумен құйыңыз.

Егер ауыр патологиялар анықталмаса, біз тамақтанудан ысталған ет, тұзды және майлы тағамдарды алып тастау керек, қант пен жоғары градустық сусындарды тұтынуды азайту керек. Компрессионды шұлықтарды кию пайдалы, аяқ киім үшін ортопедиялық ұлтарақтарды қолдану керек.

Аяқтың ісінуінен тамаша қорғаныс — қоңыр балдырлардан жасалған Ламифарэннің емдік-профилактикалық өнімі. Lamifaren венотоникалық әсерге ие, яғни ұсақ тамырлар мен капиллярларды «ретке келтіреді». Дәрігерлер препаратты иммунитеті төмен, метаболизмі бұзылған, варикозды тамырлар, бірлескен аурулар және артық салмағы бар адамдарға медициналық тамақтануға қосуды ұсынады.

Емдік гель веноздық қабырғаларды нығайтады және серпімді етеді, капиллярларды нығайтады, тамырлардағы қан ағымын және лимфа айналымын жақсартады. Бұл әсерге емдік гельде Омега-3, микро және макроэлементтер, минералдар, A, B, C, D, E дәрумендерінің болуы арқасында қол жеткізіледі.

Енді сіз аяқтың ісінуі шамадан тыс физикалық белсенділікпен, гормоналды фонның өзгеруімен, жүрек-тамыр, эндокриндік, веноздық жүйелердегі проблемалармен байланысты болуы мүмкін екенін білесіз. Аяқтың ісінуінің алдын алу үшін біз ыңғайлы аяқ киімді таңдауды, бір қалыпта отырмауды, ұйқы кезінде аяқтарымызды жүрек деңгейінен жоғары қоюды ұсынамыз.

Сізге аяқтарыңыздың саулығын тілейміз және жүрісініз жеңіл болсын!